Reakcje na RF
Z pewnością RF może być atrakcyjniejsza wizualnie i ciekawsza od jej statycznych odpowiedników. Jednocześnie jest jednak jedną z najbardziej inwazyjnych form występujących w Internecie. Zajmuje łącze i zasoby systemowe, zakłóca odbiór stron, często przysłania treść, jej przypadkowe kliknięcie może wzbudzać irytację, podobnie jak nagła niespodziewana emisja dźwięku. Trudno się dziwić, że odzew na „flashówki” jest w dużej mierze negatywny1, wielu internautów stara się ich unikać, a nawet powstają sprzeciwiające się takim reklamom inicjatywy.
Efekt Banner Blindness
Negatywna reakcja na reklamy może zaistnieć już na poziomie podświadomości. Banner Blidness, czyli „ślepota banerowa” to zjawisko polegające na nieświadomym ignorowaniu przez internautów elementów graficznych przypominających reklamy2 – odbiorca jest tak przyzwyczajony do standardowego układu reklam, że przestaje je dostrzegać, przy okazji nie zauważając też elementów serwisu zbliżonych wyglądem do bannerów. Aby zwiększyć prawdopodobieństwo dostrzeżenia reklam ich twórcy starają się stosować coraz bardziej nietypowe i inwazyjne komunikaty. Takim działaniem było już zastąpienie statycznych plików graficznych przez klipy flashowe.
Blokowanie wyświetlania
RF trudno ignorować, zwłaszcza że poza aspektem wizualnym wiążą się one ze zwiększonym obciążeniem łącza i zasobów systemowych. Wielu internautów za pomocą specjalnego oprogramowania blokuje wyświetlanie reklam, bądź wszystkich elementów flashowych. Przykładem takiego programu może być wtyczka do przeglądarki Firefox – Flashblock.
Rys. 1. Przykład witryny wyświetlanej przy włączonej wtyczce do firefoxa Flashblock.
O ile nie da się odfiltrowywać reklam w telewizji, radiu czy prasie, o tyle dzięki temu, że na stronę www składają się elementy w różnych technologiach, można korzystać z zasobów witryny, unikając oglądania reklam. Na portalach internetowych elementy flashowe niebędące reklamami występują sporadycznie. Blokując wyświetlanie plików Flash internauta nie traci wiele treści, a pozbywa się elementów zakłócających lekturę (rys. 1).
Blokowanie reklam pociąga za sobą zmniejszenie skuteczności kampanii reklamowych, a przy tym obniżenie dochodów mediów publikujących. Internauta otrzymuje darmowy dostęp do zasobów portalu, nie przynosząc mu przy tym żadnych zysków. Upowszechnienie tego zjawiska na masową skalę niesie za sobą zmianę modeli reklamowych w sieci oraz wprowadzenie odpłatnego dostępu do serwisów.
Protesty wobec reklamy z wykorzystaniem dźwięku
Pośród najbardziej uciążliwych reklam internetowych wymienia się reklamy wykorzystujące automatycznie odtwarzany dźwięk3. Nagły, niespodziewany komunikat dźwiękowy może być nieprzyjemny dla odbiorcy, zwłaszcza przy dużej mocy głośników lub gdy zostanie wyemitowany w nocy. Wysoki poziom głośności spotu przy przeglądaniu stron z użyciem słuchawek może być nawet szkodliwy dla zdrowia. Przeciwko reklamom dźwiękowym w Internecie powstało wiele akcji społecznych, np. www.stronynierycza.pl, której uczestnicy domagają się zakazania reklam z automatycznie odtwarzanym dźwiękiem. Podobne inicjatywy zyskują poparcie niektórych twórców, domów mediowych i publikatorów. W czerwcu 2010 r. Interactive Advertising Bureau Polska, zajmujące się ustalaniem standardów reklam, ogłosiło że – by otrzymać certyfikat – do września tego roku wydawnictwa reklamowe mają całkowicie zrezygnować z tworzenia spotów z automatycznie odtwarzaną ścieżką dźwiękową4.
Podobne sytuacje wskazują, że i odbiorcy mają wpływ na kształt reklam – materiały o zbyt uciążliwej formie budzą sprzeciw, zorganizowana akcja może skłonić reklamodawców do rezygnacji ze zbyt natrętnych praktyk.
< Formy RF obecne na stronach www | Przykłady reklam >
- J. Knopik, R. Plesko,Reklama w internecie – „żenująca kaszana”, „powodująca febrę” czy „nawet dodaje uroku”, „Brief” 2009 nr 10, s. 68.
- P. Okonek,Reklama w sieci cz. 1, Warszawa, wydaw. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, 2009, s. 11.
- J. Knopik, R. Plesko,Reklama w internecie – Jak ją widzą, słyszą i odbierają, tak ją piszą!, „Brief” 2009 nr 11, s. 62.
- 70 IAB Polska,Standard reklamy display - już na polskim rynku[online], http://www.iabpolska.pl/standard-reklamy-display-juz-na-polskim-rynku.html, dostęp 23.06.2010 r.